Er is nauwelijks een persoon in de geschiedenis te vinden met meer extremen dan Salomo. Hij was de meest wijze man die ooit geleefd heeft, was een van de rijkste mensen die ooit geleefd heeft, had meer vrouwen dan wie ook en tot op de dag van vandaag worden zijn wijze woorden geciteerd. Wie is deze man?

Het begint allemaal vrij triest. Zijn vader, koning David, ijsbeert op zijn platte dak terwijl zijn mensen aan het vechten zijn. Normaalgesproken ging hij zelf voorop in de strijd, maar dit keer ging het om een wat kleinere klus, dus stuurde David zijn legeraanvoerder Joab op pad. Zelf bleef hij thuis. Na zijn middagdutje liep hij over zijn platte dak en zag in één van de tuinen rond het paleis een bloedmooie vrouw een bad nemen. Plotseling een mooie blote vrouw, of dat nou ‘op straat’ of op internet is, kan je als man behoorlijk verlammen. Dan zijn we als konijnen in de koplampen van een auto. Vervolgens komt de fase die mijn vader ‘wedersta het begin’ noemt. David liet zich erin meeslepen en haalde Bathseba op voor wat namiddagsex. Bathseba wordt zwanger en David laat haar man op listige wijze doden. God pakt David fors aan en dat is merkbaar. Het kind sterft, David toont berouw en Bathseba schuift op van lustobject naar vrouw. Daarna wordt Bathseba weer zwanger en wordt Salomo geboren. Als één van de weinige mensen op aarde krijgt Salomo van God zelf een bijnaam omdat God hem lief had. Zo is God, hij ontfermt zich en koestert. De bijnaam die God voor Salomo bedenkt is ‘Jedidja’, lieveling van de Heer. Een voorproefje voor de eeuwigheid, waarbij we allemaal een mooie nieuwe naam van de Heer krijgen.

David belooft dat Salomo de troonopvolger zal zijn. Mijn zover is het nog niet. Er heerst totale chaos in het ‘samengestelde gezin’ van David. Amnon verkracht Tamar, Absolom neemt wraak en dood Amnon, Absolom pleegt een staatsgreep, Adonia pleegt een staatsgreep en uiteindelijk moet Bathseba er nog aan te pas komen om David er aan te herinneren dat hij Salomo tot koning moet benoemen. Als Bathseba de troonzaal binnenkomt, wordt David nog wat in de watten gelegd door een Sunamitische jonge meid die hem op zijn oude dag wat warm moet houden. Pff, wat een zootje. En dat terwijl David de man naar Gods hart was, de gigant die vocht met leeuwen en beren, de held die Goliat versloeg. Maar op zijn eigen huis had hij geen grip. Al met al kreeg Salomo een slecht voorbeeld mee als het ging om vaderschap en relaties.

Maar blijkbaar heeft Bathseba Salomo al die tijd wat in de luwte kunnen houden, net zoals ze als buurvrouw van David jarenlang onopvallend kon leven heeft ze haar leven met Salomo onopvallend geleefd. Zo ver mogelijk weg van de ruzies en de chaos van het koninklijk familieleven. Salomo heeft zich op zijn beurt ongelooflijk verdiept in alles wat er maar aan kennis te vergaren was. God had hem gezegend met een briljante geest, maar als ‘lieveling van de Heer’ had God hem ook een hart van vrede en liefde meegegeven. Dat merk je meteen. Salomo is anders dan David. Hij laat Adonia gaan en spreekt op wijze, milde manier recht. Hij laat zijn liefde voor de Heer merken en in een nacht vraagt God hem wat hij wil hebben. Salomo geeft aan dat hij graag een opmerkzame geest wil, om onderscheid te maken tussen goed en kwaad. Dat bevalt de Heer en Salomo krijgt bovendien meer wijsheid dan wie ook en wordt overladen met rijkdom. Daarbij geeft God hem duidelijk mee: blijf Mij gehoorzaam.

Salomo heeft alles en krijgt alles. Het gaat hem bijzonder voor de wind. 40 jaar heerst er rust en vrede in Israël. Hij bouwt een enorme mooie tempel voor de Heer en een prachtig paleis. Van alle kanten komen vorsten naar hem toe om vrede met hem te sluiten en van zijn wijsheid te leren. Hij schrijft Spreuken, Prediker en Hooglied. Maar hij heeft één probleem. Zijn lieve hart was niet bestand tegen al die mooie buitenlandse vrouwen. Hij haalde 1.000 vrouwen in huis. Allemaal even begerig om in en buiten bed bij Salomo in beeld te blijven. Daar zit wat in waar je als man heel jaloers op kunt raken. Maar 1.000 vrouwen dat gaat natuurlijk nooit goed. Ik stel me voor dat er slaande ruzie in de gangen was. Welke vrouw mocht welke nacht bij Salomo slapen? Of bepaalde hij dat zelf tijdens een klein rondgangetje overdag? En elke vrouw nam ook haar eigen achtergrond en goden mee. Salomo wilde het hen naar de zin maken door hen ruimte te geven om heilige plaatsen te bouwen voor die goden. Een boemerang die Salomo vol tegen het achterhoofd raakt. Je leest dat terug in de Spreuken. ‘Mijn zoon, pas op voor de verleidelijke vrouw’. In Prediker ‘Ik heb alles onderzocht, maar kom er op uit dat er maar één ding blijvend is: vrees God en onderhoud zijn geboden. In Hooglied ‘Graag lever ik al deze 1.000 vrouwen in tegen jou, lieverd’. Salomo weet dat hij te ver is gegaan, maar kan het schip niet meer keren.

Salomo zinkt diep weg. Zelfs zover dat Salomo, de lieveling en de man van vrede, de man wil doden die door God aangewezen is om hem op te volgen: Jerobeam. God is zwaar teleurgesteld in Salomo. Salomo heeft alles gekregen, alles verknald. En God wil dit kwaad stoppen. We hebben het daar liever niet over, maar God gebruikt een aantal keren het hart van tegenstanders om zijn eigen mensen ten val te brengen. Bij Saul staat ‘daarom had de Heer hem gedood’. Bij Mozes ‘de Heer kwam op hem af en probeerde hem te doden’. Bij Salomo ‘God gaf Salomo Hadad en Rezon als tegenstanders en scheurde het koningschap van Salomo af’.

Er gaat net als bij David weer een profeet op pad, Achia dit keer, om Gods besluit vorm te geven. Voor de ogen van Jerobeam scheurt Achia zijn mantel en geeft Jerobeam 10 stukken. Jerobeam zal het grootste deel van Israel krijgen en Rehabeam, de zoon van Salomo, het kleinste deel. Als Salomo overlijdt wil het volk Rehabeam koning maken, maar Rehabeam is geen stabiele man geworden. De liefde en vrede die Salomo aan 1.000 vrouwen gaf is blijkbaar aan deze jongen voorbijgegaan. Als het volk vraagt om de lasten te verlichten dan is het wat vreemde antwoord van Rehabeam: ‘Mijn pink is dikker dan de penis van mijn vader’. Blijkbaar is dat wat Rehabeam van zijn vader heeft meegekregen. Hardheid en grove taal. Het is zo belangrijk voor een jongen om door zijn vader gezien te worden, gewaardeerd te worden, bevestigd te worden. Zodat je niet meteen wild om je heen gaat slaan bij tegenslag, zoals hier gebeurt.

Het leven van Salomo is 180 graden gedraaid. Begonnen als Jedidja, lieveling van de Heer. Enorme wijsheid, enorme rijkdom, enorme impact. Maar hij laat zich verleiden en eindigt verzuurd en laat een trieste erfenis na: een verdeeld rijk dat na honderden jaren ellende in ballingschap zal worden weggevoerd. Er zijn weinig mensen in de Bijbel waarbij zulke hoogten en zulke diepten zijn aan te wijzen.

Lessons learned: 1. Ongekende weelde en wijsheid is geen garantie voor een goed leven. 2. God kiest mooie bijnamen. 3. Jouw wijze van vaderschap werkt meerdere generaties door. 4. Ook lievelingen van de Heer kunnen hard vallen. 5. Hou het bij één vrouw. 6. Besef wat een mooi vrouwenlichaam met een man doet, ook in onze tijd van sauna’s, glossy’s, internet, nudistencampings en naaktstranden. 7. Eén mens kan heel wat teweeg brengen. 8. Haal geen geestelijke ballast in je huis, maar reinig het. 9. De 40 jaar van prins Mozes bij de schapen in de woestijn waren beter dan de 40 jaar van koning Salomo bij de vrouwen in totale luxe. 10.