Geniet er maar van. Het kan nog. Over 10 jaar is Willem Alexander internationaal consulent in de watersector. En gaat Maxima als specialist in micro-finance terug naar de bankensector waar ze vandaan kwam. Jaarlijkse onderzoek van Ipsos (in opdracht van de NOS) wijst uit dat de steun voor de monarchie (een land met een koning en/of koningin) daalt. In 2008 was nog 80% voor een monarchie, het afgelopen jaar daalde dat naar 65%. Tegelijkertijd groeit het percentage Nederlanders dat een president toejuicht (nu 19%) of dat onzeker is over de staatsvorm.
Het is niet voor niks dat CDAers Sybrand Buma en Pieter Heerma pleiten voor ‘gezonde vaderlandsliefde’. Het gaat namelijk hard achteruit met ons culturele erfgoed. We zijn in snel tempo bezig onze Nederlandse tradities met bulldozers te ruïneren. Zo je wilt de ‘joods-christelijke traditie’ zoals Geert Wilders het typeert. Rabbijn Lody van der Kamp verbaast zich in zijn column in het ND over ‘allemaal zaken die op het altaar van de secularisatie dreigen te worden opgeofferd’. ‘Wat heilig was voor hun ouders, gooien ze zo weg’ schetst hij. Maar dat geldt net zo goed voor de kunst en het materiële culturele erfgoed in oude gebouwen en landschappen. Het lijkt ons allemaal niet zoveel meer te boeien. Kost alleen maar geld. 64% van de Nederlandse gemeenten bezuinigt op kunst blijkt uit onderzoek. Volgens Joop Daalmeijer van de Raad voor Cultuur zijn gemeenten geneigd om eerder te bezuinigen op kunst en cultuur dan op andere terreinen, omdat investeren in deze sector geen wettelijke verplichting is. “Maar gemeenten moeten zelf zo slim zijn om te bedenken dat kunst en cultuur hun gemeente leefbaar houdt. Dat het prettig is om een schouwburg te hebben met een goede programmering, en dat je kinderen naar de bibliotheek of muziekschool kunt sturen.”
Tegelijkertijd is er een nieuwe culturele lading waar ik me voor schaam. Eentje waar de vrijheid van meningsuiting heilig is zolang die mening past bij de politiek-correcte liberale media die de politiek in een voortdurende gijzeling houdt. Ik schaam me voor Geert Wilders als hij moslims beledigt (de regering zegt zich ook te schamen). Ik schaam me voor Ebru Umar als ze tekeer gaat tegen Erdogan en Nederlandse moslims (Premier Mark Rutte: ‘het gaat hier over een fundamentele waarde: vrijheid van meningsuiting). Even terzijde: Toen PVV-er Raymond de Roon in 2011 in de Kamer zoiets zei als “Daar komt de islamitische aap uit de mouw, en hij heet Erdogan.” liep de irritatie zo hoog op dat Wilders de premier toebeet: “doe toch eens normaal, man”. Waarna Rutte reageerde met: “Doe zelf eens normaal, man; je kunt toch niet praten over de Turkse premier als een aap! Dit is een idiote uitspraak.” Het zou Rutte sieren als hij dat nu herhaalde: een idiote uitspraak Ebru!
Het moet gezegd worden: Mark Rutte is consistent in zijn pleidooi voor de vrijheid van meningsuiting. Ook voordat hij premier werd was het een van zijn favoriete thema’s. Nou is Mark Rutte zelf een fatsoenlijk mens. Een correcte onbesproken heer die netjes wil zijn in alles.Dus als hij spreekt over vrijheid van meningsuiting dan ijkt hij dat op zijn eigen mate van beschaving. En – om langzamerhand toch terug te keren naar het onderwerp voor deze blog – Mark Rutte heeft een bovengemiddelde dosis gezonde vaderlandsliefde meegekregen. Hij is van hetzelfde geboortejaar als koning Willem Alexander en heeft net als de koning in de jaren tachtig geschiedenis gestudeerd in Leiden. Inmiddels staat de deur naar de vrije meningsuiting volledig open en zal Mark Rutte zijn best moeten doen om de bagger die nu los komt weer te gaan beteugelen met … een beroep op goed fatsoen en beschaving?
Terug naar koningsdag. Voor mij hoort de koning bij de ‘gezonde vaderlandsliefde’, het fatsoen en de beschaving die we geworden zijn. Houd het koningshuis buiten de grijpers van de bulldozer! Ik vind het fijn om een koning te hebben en ik denk ook dat hij een goede functie heeft. Een aantal overwegingen:
1. Onpartijdig. Een goede koning is onpartijdig. Omdat koningschap overerft hoeft de koning geen campagne te voeren, daarin geen extreme uitspraken te doen zoals we nu bij Donald Trump zien. Er is geen institutioneel belang dat zijn plek na de verkiezingen veilig moet stellen. Dat juich ik toe. Het is aan de koning om die plek waar te maken. Koning Willem Alexander kwam het niet aanwaaien – beetje dom – zoals zijn moeder Beatrix. Maar hij doet het niet gek mede dankzij Maxima, onze lady Diana.
2. Continuïteit en samenhang. Omdat de koning lang zitting heeft kan hij met een zekere wijsheid overleg voeren met de politieke leiders in binnen- en buitenland. Dat geeft rust en continuïteit. Maar ook positieve samenhang. Wilhelmina was daar een kei in. Kijk maar wereldwijd naar het verschil tussen koningen en andere staatshoofden als het om positieve samenhang gaat. Wat mij betreft slaat de balans duidelijk in het voordeel van de koningen door. Kijk wat er nu in Oostenrijk gebeurt met de FPO. De rechts-populistische Norbert Hofer – zeg maar de Geert Wilders van Oostenrijk – heeft goede kans president te worden terwijl sinds de Tweede Wereldoorlog of de conservatieven of de sociaaldemocraten voor de president zorgden. Geert Wilders als president van Nederland, zie je het al voor je? De woorden ‘continuiteit’ en ‘samenhang’ krijgen dan heel andere inhoud.
3. Moeder van het volk. Wilhelmina was echt een moeder van het volk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar ook Beatrix deed het goed als moeder van het volk, ze werd op handen gedragen. In Engeland zie je dat ook, dat mensen van hun oude koningin houden. En in België, in Zweden. Noem maar op. Af en toe is daar wat ongemak zoals bij prins Charles, maar dat gevoel van ‘op handen gedragen’ ken ik niet zo bij presidenten.
4. Liefde. Daarmee kom ik gelijk op het volgende punt. Koningsdag vind ik een mooi feest omdat het lief is. Opeens komen allerlei mensen op de been die er voor uit komen dan ze van het koningshuis houden. Gewone pure blijheid van gewone mensen. Dat vind ik gezonde vaderlandsliefde ten voeten uit. Noem eens een paar volksfeesten waar je dat zelfde gevoel van liefde en verbondenheid hebt. Als het Nederlands elftal wint dan is er wel verbondenheid, maar geen liefde. Misschien komt de elfstedentocht in de buurt.
5. Christelijke roots. Persoonlijk hecht ik ook aan de christelijke roots die besloten liggen in het koningshuis van Nederland. Willem van Oranje, de vader des vaderlands, was overtuigd christen en heeft in die zin heel wat voor ons land betekend. Koning Willem Alexander heeft wel iets met het geloof als iets voor hemzelf waaraan hij verantwoording moet afleggen. Een stuwende kracht in de geschiedenis. Maar voor privé gebruik only. Vandaar misschien dat hij het bezoek aan de paus – duidelijk door de rooms katholieke Argentijn Maxima gearrangeerd – wat ongemakkelijk vond en niet zo blij was met de statiefoto’s met de paus.Ik hoop en bid dat Willem Alexander niet alleen stuwende kracht ervaart, maar ook Jezus zal erkennen als de redder van de wereld. Leve de Koning!
Dus genoeg reden om te genieten van deze koningsdag!