Uit een persoonlijkheidstest van de EO kwam dat ik een Daniel ben. Genoeg reden om deze man eens wat meer te bestuderen. Daniel was een balling uit Juda. Meegevoerd naar Babel door de machtige koning Nebukadnesar. En omdat hij goed bij de pinken was werd hij – samen met drie van zijn vrienden – bij het sterrengroepje ingedeeld, een groepje jonge mannen waaruit Nebukadnesar zijn ministers enzo haalde. Maar ja, zij-instromers moeten altijd wat gevormd worden. Dat is momenteel bij de politie en het onderwijs niet anders. Ze begrijpen nog niet helemaal hoe het spelletje binnen hun nieuwe organisatie werkt. En dus krijgt Daniel een nieuwe naam en speciaal Babels krachtvoer. Met die nieuwe naam is het in de Bijbel gauw gebeurd. Het gaat daarna gewoon weer over Daniel. En het krachtvoer dat vertrouwde Daniel ook niet. Misschien zat er varkensvlees in of was het voor afgodendienst gebruikt. Nee, zegt Daniel, geef mij maar een paar onbespoten blaadjes sla en wat water. Als ik er na 10 dagen verlept uitzie dan mag je me alsnog van dat godenvoer geven. Daniel vertrouwt er op dat de God die hij dient hem niet in de steek zal laten als hij omwille van God bepaalde dingen doet of laat. En heel mooi staat er dan in de Bijbel ‘Toen schonk God aan Daniel gunst en barmhartigheid’. Daniel komt in dienst van de koning en krijgt van God inzicht in gezichten en dromen als extra gave mee.
Daniels gaven bleven niet onopgemerkt. Op een gegeven moment droomt Nebukadnesar. En zoals dat met koningen gaat gaf hij het wrede bevel om zowel droom als uitlegging te vertellen. ‘Doe je dat niet dan gaat je kop er af en sla ik je huis tot puin’. Gelukkig zijn werkgevers tegenwoordig iets milder in hun bewoordingen ;). Alle geleerden, bezweerders en tovenaars worden opgetrommeld. Vreemd genoeg wordt Daniel en zijn vrienden niets gevraagd, terwijl bekend is dat zij tien keer wijzer zijn dan het hele spul samen. Ach, en toch ook zo bekend. Zouden wij ook niet zo snel doen toch als Nederlanders dat je dan meteen een allochtoon naar voren schuift, hoe slim ook? Weet je de herrie rond de benoeming van Aboutaleb nog? Nou dan. Vreemd ook dat ze Daniel niets alsnog vragen als ze weten dat hun leven in gevaar is. Maar goed, Daniel hoort het gelukkig op tijd. Hij gaat naar de koning en vraagt hem enige tijd. ‘Tijd? Hallo, ik zit al tijden te wachten op die stomme geleerden’ denk ik dan. Maar nee, wonderlijk genoeg begrijpt de koning blijkbaar dat Daniel van een andere orde is en met gezag spreekt. Daniel gebruikt de tijd om God te smeken om droom en uitlegging aan hem bekend te maken. En vraagt zijn vrienden hetzelfde te doen. God openbaart hem. Daniel prijst God uitbundig.
Daniel vertelt Nebukadnesar dat geen mens kan voldoen aan het verzoek. Maar dat hij een God heeft in de hemel die in staat is. Nebukadnesar krijgt zijn droom en uitleg. En Daniel vertelt hem er ook bij dat het de bedoeling is dat Nebukadnesar door de uitlegging de gedachten van zijn hart zou leren kennen. En, denk ik er dan bij, dat zinloze pad niet in zou slaan. Zijn droom gaat over het koningschap van Nebukadnesar, een beeld van allerlei soorten metaal, en wat er mee zal gebeuren. Nebukadnesar is onder de indruk van droom en uitlegging. Hij aanbidt Daniel en stelde hem aan over Babel en tot opperhoofd over de wijzen. Daniel weet dat je van zo’n moment gebruik moet maken. Hij schuift Babel door naar zijn vrienden en blijft zelf aan het hof van de koning. Hij weet dat hij daar de meeste invloed kan uitoefenen voor zijn uiteindelijke plan en dat is zo snel mogelijk weer terug naar Jeruzalem…
Nebukadnesar vond het idee van een beeld blijkbaar wel cool. Hij richt een enorm gouden beeld op. 30 meter hoog en 3 meter breed. En hij wil dat iedereen er voor knielt. Wie dat niet doet wordt in een brandende oven gegooid die daar vlak naast stond. Gewoon simpel stukje management. Knielen of branden. Aan jou de keus. Daniel was niet in beeld. Hij zal wel op het paleis gepast hebben. Zijn vrienden wel en ook zij moeten buigen. Dat doen ze niet en omdat het om hoge ambtenaren gaat laat de koning ze direct bij zich roepen. ‘Zeg mannen, jullie weten wat er op het spel staat? Je zet mij hier aardig ‘voor paal’. Jawel koning. We buigen alleen voor God. Niet voor uw beeld. De koning helemaal pissed off. Laat de oven 7 keer warmer stoken. Op zich een hele prestatie. En de vrienden worden in de oven gegooid, waarbij de werpers om het leven komen. De koning heeft zelf een kijkgat onderin en in plaats van brandende botten ziet hij dat ze daar met z’n vieren in de oven aan het chillen zijn. Alleen eentje ziet er wat witjes uit 😉 De koning kan niet op ze af lopen dus roept hij hen. En komen de drie mannen uit het vuur lopen. Nebukadnesar is zwaar onder de indruk. Zelfs hun kleren stinken niet naar rook. Hij beveelt meteen dat iedereen die iets naars over God zegt de kop er af krijgt + huis in puin. De beproefde methode. Dit was de tweede les voor de wrede dictator Nebukadnesar. Maar hij leert er niks van. Even later krijgt hij weer een droom. En weer beveelt hij de geleerden droom en uitlegging te geven. Maar dit keer weet hij Daniel ook te vinden. Daniel schrikt geweldig als God hem de droom vertelt. Dit kan hem zijn leven kosten.
Nebukadnesar merkt dat David niet in zijn gewone doen is en moedigt hem aan om de droom en uitlegging toch maar te vertellen. Daniel krijgt een enorme boom te zien die omgehouwen wordt. Alleen de wortelstronk blijft staan. En de betekenis is ook zonneklaar. Nebukadnesar zal ontdaan worden van zijn eer en 7 jaar onder de dieren leven totdat hij zal erkennen dat de Heer God is. Daniel is een fijne vent en adviseur van de koning. Hij combineert beide als hij zegt: ‘Daarom o koning, laat mijn raad u welgevallig zijn: doe uw zonden teniet door rechtvaardigheid en uw ongerechtigheid door erbarming jegens ellendigen – of er misschien verlenging van uw rust wezen moge’. Lief he. Maar Nebukadnesar is een trotse en koppige vent. Hij buigt niet en barst. 7 jaar leeft hij onder de dieren. Tot het moment dat hij erkent dat God Heer is. Hij wordt hersteld in zijn eer en na deze zware les erkent hij ‘Nu roem, verhef en verheerlijk ik, Nebukadnesar, de Koning des hemels, wiens werken alle waarheid en wiens paden recht zijn, en die hen die in hoogmoed wandelen vermag te vernederen’.
Na Nebukadnesar komt zijn zoon Belsassar aan de macht. Beetje hetzelfde figuur in de zelfde context. Hij houdt een grootheidswaanzinsfeest en laat speciaal die mooie bekers uit de tempel in Jeruzalem daarvoor aanrukken. En dan gebeurt er iets. Er staat in de Bijbel ‘Toen verschoot de koning van kleur, en zijn gedachten verontrusten hem, zijn heupgewrichten werden los en zijn knieen stieten tegen elkaar’. Diagnose: doodsbang ;). Reden: er schrijft een hand op de muur zonder lichaam er aan vast. Belsassar weet niet wat er staat en helemaal niet wat het betekent. Maar gelukkig komt er dan een vrouw in beeld, die blijkbaar geen last heeft van allochtonenvrees. De koningin. Ze vertelt de koning over Daniel. Die wordt geroepen. Fijntjes merkt de koning op dat verlichting, verstand en wijsheid in Daniel gevonden worden. Prachtig compliment toch voor deze christen? Daniel heeft voor hem dezelfde boodschap als voor zijn vader. Belsassar jongen, besef dat God koningen aanstelt. En dat hij verlangt dat je Hem gehoorzaamt. En dan staat er een hele mooie zin ‘de God, in wiens hand uw adem is en die al uw paden beschikt’. Op de wand is geschreven dat God het koningschap gewogen heeft en er een eind aan gemaakt heeft. Nog dezelfde nacht vermoorden de Meden en Persen hem.
Darius, de Meder, komt aan de macht. Weer een nieuwe baas voor Daniel. En omdat Daniel met kop en schouders boven de rest uitsteekt wil Darius hem eigenlijk maar minister president maken. Maar ook dan komt er weer een sterk staaltje politiek in beeld. De andere topambtenaren vrezen voor hun pluche en zoeken een list om Daniel te lynchen. Ze maken een wet waarin staat dat alle burgers alleen voor Darius mogen knielen. Daniel trekt zich daar niks van aan, maar neemt 3xdaags zijn gebedstijd met God. Het beste medicijn ooit. Had Daniel daar tijd voor dan? Nee, maar wel prioriteit. En die gaat voor. De mannen laten Daniel oppakken en komen bij Darius. Net iets te luchtig zeggen ze: ‘We hebben hier een allochtoon, een zekere Daniel X. Hij zat te bidden en is dus in overtreding. Gevalletje leeuwenkuil maar?’ Darius doorziet hun list, maar een wet van Meden en Perzen kan niet ongedaan gemaakt worden. Daar stonden ze om bekend. Darius wringt zich in allerlei bochten tot zonsondergang. Fijne vent. Maar hij moet buigen voor de wet. En dus gaat Daniel de leeuwenkuil in met de woorden van de koning ‘Uw God, die u zo volhardend dient, die bevrijde u’. God luistert naar dit eenvoudige gebed van deze grote koning en naar de 3xdaagse gebeden van Daniel. De leeuwen hebben geen honger of herkennen Daniel niet als voer.
De volgende morgen staat Darius als eerste weer bij de kuil. Dat geeft wel aan dat hij geloofde dat God macht had Daniel te verlossen. Hij begint ook echt te praten. Daniel, ben je er nog? Helemaal door het dolle heen natuurlijk toen Daniel antwoordde: ‘God heeft zijn engel gestuurd om de muil van de leeuwen dichte te snoeren want voor Hem ben ik onschuldig. En ook voor u’. Ach, dus het ging niet om honger of voer. Een engel kwam tussenbeide. Vervolgens worden de listige ambtenaren – maar dan zonder engel – in de kuil gegooid. En houdt de koning een korte, maar fraaie preek: ‘De God van Daniel is de levende God, die blijft tot in eeuwigheid; zijn koningschap is onverderfelijk en zijn heerschappij duurt tot het einde. Hij bevrijdt en redt en dot tekenen en wonderen in hemel en op aarde. Hij die Daniel uit de macht van de leeuwen heeft bevrijd.’
Daniel is een man die de bijzondere gave van God kreeg om dromen en gezichten te ontvangen en de betekenis door te geven. Gelukkig zijn een paar van die gezichten in de Bijbel opgenomen. Ik vind het niet altijd makkelijk ze te duiden in de tijd. Een paar elementen wil ik er graag uit verwoorden. In de eerste plaats dat God precies weet welke koningen en koninkrijken er komen voordat het genoeg is en Jezus terugkomt op de wolken. De tijden zijn in Zijn hand. In de tweede plaats staat er dat Daniel God zit te bidden en te smeken om de toekomst van Jeruzalem. Hij wil heel graag terug. Hij doet boete voor de zonden van zijn volk. Een machtig pleidooi. En wat gebeurt er? – ik kan er kippevel van krijgen – De engel Gabriel (je weet wel, de boodschapper die ook bij Maria kwam) kwam en zei: ‘Bij het begin van je smeekbede is er een woord uitgegaan en ik ben gekomen om het je mee te delen, want je bent zeer bemind. Let dus op het woord en sla acht op het gezicht. Oftewel: Toen Daniel begon te bidden, gaf God meteen een engel het bevel om in actie te komen. In de derde plaats staat er dat duivelse machten de engelen kunnen tegenhouden. Er staat ‘Vrees niet Daniel, want vanaf de eerste dag af dat jij je hart er op gezet had om inzicht te krijgen en om je voor je God te verootmoedigen, zijn je woorden gehoord. Ik ben gekomen op je woorden. Maar je vorst van het koninkrijk der Perzen stond 21 dagen tegenover mij. (…) Ik ben gekomen om je mee te delen wat geschreven staat in de boek van de waarheid.’ En later ‘Te dien tijde zal Michael opstaan, de grote vorst, die de zonen van je volk terzijde staat’. Wij hebben machtige engelen aan onze kant staan die bolwerken van de duivel kunnen vernietigen. In de vierde plaats nog een mooie afsluitende tekst die ik je niet wil onthouden uit Dan. 11:32: ‘Het volk dat zijn God kent, zal sterk zijn en daden doen’. Als ik ook maar een beetje op Daniel lijk dan heb ik nog een boeiend leven voor de boeg 😉
Lessons learned:
1. Vertrouw op God in het gewone. Geen concessies. Eet wat je wilt man. Nee. Buig voor mij. Nee. Het blijft niet onopgemerkt in de hemel. En de patronen van de duivel zijn herkenbaar. Jezus kreeg grotendeels met hetzelfde te maken toen de duivel hem wilde verleiden. 2. Bid en smeek God als het om serieus business gaat. En weet dat God dan direct zijn engelen inschakelt. 3. Vergeet nooit God te prijzen als Hij je gebed verhoort. Het blijft niet onopgemerkt in de hemel, net zoals die ene genezen melaatse die terug kwam om Jezus te bedanken. 4. Hou je doel voor ogen en gebruik de gelegenheden die zich aandienen. 5. Wees niet al te onbuigzaam als de Heer je komt waarschuwen. 6. De woorden van Nebukadnesar die hij uitsprak toen hij 7 jaar tussen de dieren was vernederd, konden wel eens de woorden zijn van de mensen die nooit hebben willen buigen voor God maar toch zullen buigen als Jezus weerkomt op de aarde. 7. Besef dat je adem in de hand van God is en dat Hij al je paden beschikt. 8. Gebed 3xdaags innemen. Geldt ook voor mensen met een 24-uurs baan. 9. Als je echt met heel je hart met God leeft dan ben je een zeer beminde man of vrouw van God! 10. Het volk dat zijn God kent, zal sterk zijn en daden doen.