De VVD regeert, maar daar is dan ook alles mee gezegd. Het is dat Mark Rutte nog aan de knoppen zit met zijn eeuwig optimistische exposure. Maar hoe lang nog? Waarom vallen ze allemaal weg om hem heen? Kunnen ze het tempo van Mark wel bijhouden? Of is het probleem van de VVD fundamenteler? Kan het zijn dat Mark doordendert in zijn volmaakt gelukkige wereld, terwijl de rest van de VVD zich niet meer in hem herkent? Kan het zijn dat Mark ten diepste visieloos is? Ik vind al die vragen wel wat ontluisterend.

Geen van de VVD ministers uit Rutte II keerde terug in Rutte III. Ze verdwenen allemaal van het podium. Schultz van Haegen, Schippers, Kamp, Opstelten (moest weg), Hennis-Plasschaert (moest weg) en Blok. Geen van allen wilde door in het nieuwe kabinet. Dat is toch raar? Nou ja, Blok is er nu dan. Maar die had al aangegeven dat hij niet door wilde als minister. Onder hoge druk toch maar. Vooruit met de geit. Maar tegen wil en dank. En misschien ook wel omdat Buitenlandse Zaken een erebaan is. En omdat hij een loyale man is. Zo simpel is het.

Nu het stof rond Rutte III gedaald is zien we wat er gebeurd is. Alle bekwame VVD kopstukken houden het voor gezien of zijn leeg nadat ze alles gegeven hebben om Nederland uit de crisis te helpen. (Oprechte dank daarvoor!). En nu? Het is uitzitten geworden voor de VVD. Alleen Mark Rutte gaat door en door als een soort Duracell batterij. De kiezer had bij hun aantreden al weinig vertrouwen in de VVD ministers. Alleen Zijlstra kon zich tot de top-5 van meest vertrouwde ministers rekenen. En uitgerekend hij moet nu weg. 

Ik had het eigenlijk niet zo door. Dat het CDA sinds Buma een kwijnend bestaan lijdt wist ik. Dat de PvdA er fors van langs had gekregen in de Tweede Kamer verkiezingen was me duidelijk. De teloorgang van de PvdA is onwenselijk omdat Nederland nou eenmaal een linkse vleugel nodig heeft voor het tegengewicht op rechts. En GroenLinks heeft in den lande nog te weinig bestuurlijke power en ervaring, te weinig ervaren burgemeesters, wethouders en gedeputeerden om dat gat op links te vullen. Weliswaar heeft het jonge en gedreven passie en dat is mooi om te zien, zeker in combinatie met de groene agenda. Maar toch, er moet nog een hoop gebeuren voordat links weer gewicht heeft. 

Terug naar de VVD. Ook de derde gigant-van-vroeger heeft te kampen heeft met een fundamenteel probleem. Nu de economische crisis bezworen is wordt duidelijk dat Rutte niet de man is die vergezichten kan schetsen voor de toekomst. En dus wordt hij links en rechts ingehaald door mensen die wel visie en richting willen geven, nieuw elan mobiliseren. Baudet (FvD) en Ollengren (D66) doen dat wel en ik denk dat Schouten (CU) die power ook heeft.

En dan nu het laatste tikje. Bolkestein, de zelfdenkende VVD-gigant, heeft Rutte genoemd als ideale opvolger van EU president Tusk per medio volgend jaar. Rutte heeft al ontkend en zal in alle toonaarden blijven ontkennen dat hij beschikbaar is. Omdat hij de kiezer iets beloofd heeft etc. etc. Terecht. Parallel zal er in Europa gepeild worden hoe Rutte ligt bij de collega landen. Bij de benoeming van Tusk wilden we ook wel, maar toen lag Balkenende niet goed. Liever geen tweede afgang dus. Rutte prijst Balkenende nu omdat hij destijds ‘zijn belofte is nagekomen’. Daarmee legt hij de lat voor zichzelf wel heel hoog. Maar ook daar is overheen te springen omdat ‘hij juist ook in Europa de Nederlandse kiezer dient’. Of zoiets. Eigenlijk gun ik Rutte deze stap wel. Hij neemt dan eervol afscheid van dit kabinet, waar geen vertrouwelingen meer in zitten. Hij neemt afscheid van partijen die hem en de VVD links en rechts inhalen. Maar voor de toch al zwaar geplaagde VVD zal het een enorme dreun betekenen.

Je zou zeggen dat ik als CU man blij ben dat de VVD in Den Haag onder Rutte haar houdbaarheidsdatum in rap tempo aan het verliezen is. Toch is dat niet het geval. Het alternatief op rechts is harder, radicaler, met minder oog voor minderheden en menselijke maat. Ik ben er van overtuigd dat de toon van PVV en FvD niet goed is voor onze democratie. Zorgt voor verwijdering en vervreemding in plaats van toenadering en samenbinding.

Hoe verder met de VVD?
Tagged on: