Slechts twee briljante volzinnen had premier Rutte nodig in het debat over de toeslagenaffaire. ‘Ik loop er niet voor weg, ik ben uiteraard ook verantwoordelijk’ en ‘Het is onze dure plicht om dit recht te zetten’. Hoezo briljant? Hij benadrukt zijn eigen rol in een soort ik-boodschap. Hij loopt niet weg zoals Lodewijk Asscher, maar is bereid zich te verantwoorden in de Kamer. Hij vlecht er fijntjes doorheen dat niet alleen hij schuld heeft, maar de hele Kamer. Hij benadrukt de gezamenlijke verantwoordelijkheid om aan het werk te gaan in plaats van achteruit te blijven kijken. En hij onderstreept dat dit geld gaat kosten en dat we het aan onze rechtstaat verplicht zijn om deze kwestie op een zakelijk correcte en zorgvuldige manier af te handelen. Demissionair is zijn kabinet al, dus een motie van wantrouwen heeft geen zin meer. De VVD heeft hem al als lijsttrekker benoemd. Dus het is aan de kiezer om zich uit te spreken.
Natuurlijk hadden alle partijen kritiek op de premier. Het waren meest fractievoorzitters die het woord namen en in verschillende bewoordingen hun afkeuring uitspraken over deze kwestie. Maar – zoals VVD fractievoorzitter Dijkhoff terecht aangaf – met een portie boter op het hoofd omdat de Kamer destijds voor een hardere aanpak van fraudeurs stemde. Het gleed als roeptoeterende proza van de premier af. Slechts één spreker wist hem te raken en dat was Pieter Omtzigt, de dossiertijger en klokkenluider van het CDA. Hij legde de vinger bij de rechtstaat. Bij macht en tegenmacht. Bij de belangenorganisaties, die hun subsidie graag willen behouden. Dat deed pijn voor de premier die alles netjes en normaal wil doen. Die ver weg wil blijven van oneerlijk, stiekem, macht en achterkamertjes.
Terug naar de kiezer. Die zal – hopelijk – zijn knopen gaan tellen. We weten wat we hebben. En de afgelopen jaren is dat wat we hebben krachtig ondersteund. De kiezer wilde meer VVD en heeft dat tien jaar gekregen. Ze wilden meer Rutte en wat hem betreft gaat hij door. Niet in de laatste plaats omdat de VVD zonder hem verloren is. Rutte heeft in hoog tempo alle potentials ver achter zich gelaten. Ze zijn van de wagen afgevallen in diverse kabinetten. Alleen Dijkhoff hoor je nog wel eens. Voor de rest is de VVD gelijk aan Rutte. Rutte verliezen is kelderen in de verkiezingen.
En stel dat Rutte door de gehaktmolen van (sociale) media wordt gehaald? Dat met de altijd beschikbare opiniepeilingen in de hand ‘aangetoond’ wordt dat het volk hem niet meer wil? Wat is dan het alternatief? Welke partij komt dan boven drijven? Wie wordt er dan premier? Laat ik voorop stellen dat ik vierkant achter Gert-Jan Segers van de ChristenUnie sta. Een prachtige integere persoon met een heldere en warme boodschap. Hij zou een geweldige premier zijn, misschien wel gevoeld worden als een vader des vaderlands. Maar goed, ons past ook bescheidenheid. Dat gaan we niet halen. En verder? Het blok op rechts is groot. FvD met Thierry Baudet, PVV met Geert Wilders en sinds kort ook JA21 van Joost Eerdmans. Maar ook D66 wil gas gaan geven met Sigrid Kaag als boegbeeld. En niet te vergeten het CDA met Wopke Hoekstra. Ik heb al wat fotoseries langs zien komen van hem met zijn vrouw. Slim bekeken. Een familieman. Check. Krachtige kaak. Check. Niet al te dogmatisch gelovig. Check. Gezaghebbende uitstraling. Check. Kent de cijfers. Check. Hij zou zomaar de man kunnen worden die het CDA weer body en smoel geeft.