Het zaakje rond Guido van Woerkom stinkt. Hij is de ideale schoonzoon, de man die niets te verbergen heeft (hij is immers kaal ;), hij heeft 15 jaar met grote eerlijke ogen op pagina 3 van de Kampioen zijn gemotoriseerde verhaaltje gedaan en trouw de ANWB geleid. Als je hem ziet dan zie je een glimmende VW-kever. Het toonbeeld van noeste ijver en volharding. En dus een waardige Nationale Ombudsman. Vergeleken met hem was Brenninkmeijer weliswaar een reus in de onafhankelijkheid, een soort volksadvocaat en volksrechter tegelijk, maar van Woerkom is de man van het volk. Hij kent onze diepste mobiele wensen. En dan toch afgeserveerd. Hm.

Na een vlekkeloze sollicitatie zou hij het worden. 92 van de 102 geldige stemmen was hij ruim verkozen. 42 Kamerleden stemden blanco, dat wel. En Diederik Samson, PvdA leider, zei het nog wel zo mooi op 5 juni: “De democratie heeft gewerkt en de meerderheid van stemmen telt. De ombudsman is gekozen en hij verdient onze volle steun. Hij moet nu de kans krijgen de ombudsman van alle Nederlanders te worden.” Maar ondertussen was er een hoop gerommel, vooral binnen de PvdA. Van Woerkom had zich namelijk in 2010 een keer negatief uitgelaten over Marokkaanse taxichauffeurs. Het feit dat hij zich daarvoor al verontschuldigd had is blijkbaar onvoldoende. Want op papier moet een Ombudsman heilig zijn. Schijnheilige wereld, denk ik dan. Welke politicus, welke ambtenaar laat zich nooit op dergelijke manier over een bevolkingsgroep uit? Misschien heeft van Woerkom het wat minder handig gedaan waardoor het publiek werd…

Interessant genoeg om in de gaten te houden. Tot enkele jaren geleden leefde Nederland met een moreel kompas. Geert Wilders noemde dat de ‘joods christelijke traditie’. Jan Peter Balkenende noemde het ‘de normen en waarden’. Beide heren werden weggezet als kleinburgerlijk en bekrompen. Krijgen we nu een nieuwe werkelijkheid waarin de schuldcultuur, verbonden aan de inzet van normen en waarden, wordt vervangen door de schaamtecultuur zoals die in grote delen van de wereld heerst? Een cultuur, waarin de schaamte rond een daad belangrijker is dan de daad zelf? Ben benieuwd. 

Amper twee weken na de ophef in de Tweede Kamer over de Marokkanen opmerking van Guido van Woerkom volgt ophef over zijn vertrekpremie van ruim drie ton. Keurig verantwoord in het Jaarverslag 2013. Op zich een schijntje voor iemand die 15 jaar als directeur van een commercieel bedrijf heeft gediend. En merkwaardig dat er zoveel gedoe over is. Zelfs Ton Heerts, FNV-bestuurder – en by the way prominent PvdA lid – laat zich er negatief over uit, waarmee hij zijn eigen woordvoerder overruled. Nou, het zou er ook om gaan dat de suggestie was gewekt dat van Woerkom vrijwillig vertrok, terwijl blijkt dat hij is weggestuurd. Hm. Ik kan me voorstellen dat van Woerkom en de Raad van Commissarissen daar niet veel ruchtbaarheid aan geven. Daar heeft geen van de partijen wat aan. Beter om van Woerkom met wat centen te laten gaan en hem meteen een doorstart te laten maken in een nieuwe functie. Laten we het dan eens hebben over Samson die ‘hij verdient onze volle steun’ uitsprak terwijl hij in de PvdA achterkamer op vrijwel hetzelfde moment zal hebben gezegd dat ‘hij onze steun niet verdient’. Daar struikelt niemand over.. omdat de mensen die het weten hun mond wijselijk dicht houden…

Al met al een smerig zaakje. Ik denk dat van Woerkom op een ongelukkig moment – zittend in een geleende Fiat – het linkse verkeer over het hoofd heeft gezien. Van Woerkom is lid van de VVD. De PvdA zit niet te wachten op meer macht binnen de VVD. Ook op de invloed van de auto-lobby binnen de gezaghebbende functies zitten ze niet te wachten. Wat met 42 blanco stemmen niet lukte, wordt nu alsnog binnen geharkt: PvdA-leider Diederik Samson en FNV-bestuurder Ton Heerts zien hun kans schoon om de functie toch nog van de VVD af te pakken. De PvdA had sowieso nog een appeltje te schillen met van Woerkom. In 1999 gaf Tineke Netelenbos, de toenmalige PvdA minister voor Verkeer en Waterstaat, aan dat ze graag wilde dat er een PvdA-er als directeur van de ANWB zou worden aangesteld. En als een minister zegt dat ze iets graag wil dan is dat politieke taal voor dat ze dat even zal regelen. Ze heeft immers alle macht. Maar die vlieger ging niet op. Ze mocht zich als politicus er niet mee bemoeien en de post ging naar de VVD. De rest is geschiedenis. Van Woerkom gaat weer van Fiat naar VW-kever. Het leek me goed om u, geachte lezer, in het kader van de burgerparticipatie te laten weten dat het zaakje wat mij betreft stinkt.

Guido van Woerkom