Het is morgen koningsdag. Een goed moment om stil te staan bij het koningshuis. Wat vinden wij van onze koning, onze koningin? Nuttig? Noodzakelijk? Instelling van God? Dure lintjesknipper? Inleveren voor een President?
Heel het land is morgen weer oranje gekleurd en doet spelletjes die ze op andere momenten te oubollig vinden. De fanfare beleeft op die dag haar enige uit-de-kast moment van het jaar. Trouwe mensen worden belint. Er komt ergens in een uithoek van Nederland een blauwe bus met wat mensen voorrijden en plotseling is alles anders. Alles moet dan veilig en perfect zijn en iedereen doet opeens zijn uiterste best. Blijkbaar doet koninklijk bezoek wat met ons. Het hoort bij ons volk. Het is even oranje en Nederlands als de Elfstedentocht en Het Nederlandse Team.
Het Koningshuis en het Oranjegebeuren is begonnen met prins Willem van Oranje. Hij was vanaf zijn elfde Rooms Katholiek en goeie maatjes met Karel V, Heer der Nederlanden en Keizer van het Heilige Romeinse Rijk. En later ook met Koning Filips II. Maar toen het Rooms Katholieke beleid zogenaamde geuzen als ketters ging vermoorden werd het prins Willem van Oranje te bar. Hij verzette zich tegen deze schending van de godsdienstvrijheid en bond de strijd aan met Alva. In zijn formele protest ‘La justification du prince d’Oranges’ schreef hij op het titelblad de Bijbeltekst uit Psalm 37 ‘De goddeloze beloert de rechtvaardige, en zoekt hem te doden. Maar de Heere laat hem niet in diens handen vallen en houdt hem niet voor onrechtvaardig, ook al wordt hij geoordeeld’ Genoeg reden voor de Protestanten om prins Willem van Oranje op het schild te heffen. Zes later wordt prins Willem van Oranje formeel Protestant. Vanaf dat moment zijn Koningshuis, Oranje, Nederland en Protestantisme aan elkaar verbonden.
Ik ben Protestant en dat kleurt mijn kijk op het Koningshuis. In de Bijbel staat in Romeinen 13 dat de overheid ons door God gegeven is en dat we haar (dus) moeten gehoorzamen. Op die gouden regel zijn uitzonderingen. Willem van Oranje kwam in verzet omdat Filips II en Alva geen godsdienstvrijheid toelieten. En Nederland kwam in de Tweede Wereldoorlog in verzet omdat Duitsland het bevoegde en erkende Koningshuis eigenmachtig verdreef. Dat zijn de uitzonderingen. Dat betekent dat zolang ons Koningshuis recht en gerechtigheid blijft verdedigen, ik mij gehoorzaam aan hen zal onderwerpen als het bevoegde gezag.
Ik besef dat dat helemaal niet anno-2014 klinkt. Het alternatief is dat we ‘iets gaan vinden’ van het Koningshuis, de manier waarop Willem-Alexander en Maxima het doen, of het prijskaartje dat er aan hangt. Dat laatste is overigens erg relatief als we zien hoeveel het bezoekje van President Obama aan Nederland ons laatst gekost heeft. Trouwens, anders dan een Koningshuis zal een President de behoefte hebben zichzelf te bewijzen, net als een VVD-PvdA kabinet nu een ruk naar rechts maakt ten opzichte van CDA-PvdA. Mijn mening is dat een land daar niet per definitie mee gediend is. En ook dat het een zegen is dat we boven al die tostesteron-rukken van regeringen een Koningshuis hebben dat duurzaam is en koersvast. Althans, zo was het met Koningin Beatrix. Althans, zo heb ik het ervaren. Achter de schermen zal het ongetwijfeld pikanter en complexer liggen dan mijn beeld van haar is, maar ik geef haar graag het voordeel van de twijfel. Ik vond Koningin Beatrix een geweldige Koningin. Hoewel ze niet aan Koningin Wilhelmina kon tippen was ze toch een moeder van het volk. Dat wens ik Koning Willem Alexander en Koningin Maxima ook toe. Dat ze om hun persoon zullen worden gewaardeerd, dat mensen zich bij hen veilig voelen en dat ze in hun ambt zullen worden erkend.
Lang leve!