Knap hoe één man de aandacht op zich kan richten. Barack Obama. De man op wie iedereen zat te wachten tijdens de Nuclaire Top. Die de machtigste en belangrijkste wordt geacht en dito veiligheidsmaatregelen neemt. Elk risico werd uitgesloten. Twee identieke ‘beasts’ werden ingevlogen voor enkele honderden meters in Amsterdam. Meerdere identieke helikopters. En dat terwijl Di Rupo gewoon met de trein kwam. Misschien omdat hij wat minder hard roept? 😉
Wat maakt Obama nou zo machtig? Wat maakt nou dat iedereen naar hem opkijkt. Hem de statuur geeft die hij suggereert? Amerika mag de grootste krijgsmacht hebben, financieel staat Amerika er niet goed voor met een staatsschuld van pak hem beet 17 biljoen dollar. Het geld zit in landen als China. Qua natuurlijke hulpbronnen is Amerika ook niet de grootste. Rusland is veel rijker in dat opzicht. En dus machtiger. Hoe komt het dan?
Macht – zo heb ik geleerd – zit in twee dingen. Legitimatie en onzekerheid. En dat zijn precies de twee registers waar Amerika op inzet. Europese leiders kijken enorm op tegen hun Big Brother uit Amerika. Verwachten dat Obama de koers zal aangeven en de toon zal zetten. Op het wereldtoneel verwachten ze dat Barack Obama hen zal vertegenwoordigen in zijn gesprek met Vladimir Putin en Xi Jinping. Het verdeelde en versnipperde Europa legitimeert op deze manier de machtspositie van Amerika. En daarmee zitten we meteen ook op het spoor van de onzekerheid. Europa oogt onzeker. Heeft voortdurend intern gedoe. Amerika heeft ook veel intern gedoe, maar oogt zeker en stelt zich op als de morele papa van de wereld. In tijden van onzekerheid is narcisme en arrogantie allemaal niet zo erg. Dat vergeven we leiders graag als ze maar koers aangeven. Dat is wat er momenteel gebeurt.
Maar – read my lips – het kon nog wel eens een machtsballon zijn die op een goed moment uit elkaar spat. Het leek even te gebeuren toen het Huis van Afgevaardigden in oktober 2013 niet wilde instemmen met de verhoging van het schuldenplafond. Vervolgens werd het plafond toch verhoogd en in februari 2014 nogmaals voor een jaar. Maar dat spel is eindig. Hoe lang nog? De grote vraag is wat er op het moment van de ‘big bang’ gebeurt met de macht van Amerika. De legitimatie komt dan namelijk te vervallen. Ongetwijfeld zal een andere macht de legitimatie op dat moment naar zich toe trekken en zich opwerpen als morele wereldleider in onzekere tijden. En hoeveel kritiek ik de laatste tijd soms ook heb op de rol die Amerika op het wereldtoneel speelt, ik moet er niet aan denken dat een ander land of een multilaterale alliantie de macht van Amerika dan over gaat nemen.
Ach, en als je dan toch als de machtigste man op aarde wordt gezien, dan heb je bepaalde credits. Dan mag je aan het einde van een Nucleaire Top de gastheer amicaal meegeven dat het ‘truly gezellig’ was. Leuk partijtje Mark en goed georganiseerd. Echt puik; was truly gezellig man!